Witaminy to organiczne związki chemiczne, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Nie ulega wątpliwości, że odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Są niezbędne do przebiegu procesów metabolicznych, a ich odpowiedni poziom zapewnia harmonijne działanie układów i narządów. Ponieważ organizm w większości nie jest w stanie samodzielnie wytwarzać tych związków samodzielnie, musimy dostarczać ich z pożywieniem – poprzez dietę, a czasem dodatkowo suplementy. Przyjrzyjmy się najważniejszym witaminom i ich funkcjom w naszym ciele.
Witamina A należy do grupy związków chemicznych zaliczanych do retinoidów. Jest niezbędna dla zdrowia oczu, skóry oraz układu odpornościowego. Wpływa na właściwe funkcjonowanie siatkówki i rogówki, pomaga w leczeniu chorób i zapobieganiu kurzej ślepocie (złe widzenie po zmierzchu). Szczególnie bogate w witaminę A są produkty, takie jak: marchew, dynia, szpinak, słodkie ziemniaki, wątróbka i jaja. Niedobory witaminy A mogą prowadzić do problemów ze wzrokiem, m.in. osłabienia ostrości widzenia, spadku nawilżenia struktur oka, a także pojawienia się zespołu suchego oka. Aby móc kontrolować jakość wzroku, zaleca się regularnie wykonywać badania okulistyczne. Dobrym specjalistą w tym zakresie jest dr n. med. Agata Prokopiuk (https://eyemed.pl/specjalisci/agata-prokopiuk/) z Centrum Okulistycznego Eyemed
Witamina B to nie jeden związek, a cała ich grupa. Każda z nich jest nam niezbędna i wspiera funkcjonowanie organizmu w wielu aspektach. Ich naturalnym źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego: mięso, przetwory mięsne, ryby, nabiał i jajka. Optymalny poziom witamin z grupy B jest potrzebny m.in. do utrzymania zdrowia układu nerwowego, odpornościowego, krążenia oraz licznych narządów. Niedobory witaminy B mogą wywoływać m.in. zmęczenie, anemię, problemy z pamięcią, zaburzenia neurologiczne, a także stany zapalne zlokalizowane w kącikach ust i jamie ustnej. Witaminy z tej grupy warto uzupełniać przy wzmożonym stresie, diecie roślinnej oraz w czasie ciąży i laktacji.
Witamina C, czyli kwas askorbinowy, to substancja znana przede wszystkim ze swojej roli we wzmacnianiu układu odpornościowego. Jest silnym antyoksydantem, który neutralizuje działanie wolnych rodników i chroni komórki przed uszkodzeniem, zapobiegając rozwojowi wielu chorób. Ponadto, wspiera produkcję kolagenu – białka ważnego dla zdrowia skóry, naczyń krwionośnych, kości i chrząstek. Ułatwia też przyswajanie żelaza i pomaga utrzymać odpowiedni stan tkanki łącznej. Bogate źródła witaminy C to: cytrusy (np. pomarańcze, cytryny, grejpfruty), papryka, brokuły i truskawki.
Witamina D jest wyjątkowym składnikiem, ponieważ nasz organizm potrafi ją syntetyzować pod wpływem promieniowania słonecznego. To ona odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowych, mocnych kości oraz zębów. Jest również niezbędna dla zdrowia układu odpornościowego. Naturalne źródła to: tłuste ryby morskie, grzyby, żółtka jaj oraz wzbogacone produkty mleczne. Małe stężenie witaminy D w organizmie zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji oraz rozwoju chorób przewodu pokarmowego, nowotworowych, autoimmunologicznych czy układu oddechowego. Na jej niedobory jesteśmy narażeni przede wszystkim w okresie jesienno-zimowym.
Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem (antyoksydantem), który uczestniczy w ochronie komórki przed stresem oksydacyjnym prowadzącym do rozwoju różnorodnych reakcji patologicznych. Jest ważna dla zdrowia skóry, oczu i układu krążenia. Niedobory mogą przyczynić się m.in. do uszkodzenia komórek oczu, co w konsekwencji może prowadzić do zaburzeń widzenia, a także rozwoju zaćmy. Co ciekawe, wzrok mogą również pogarszać niedobory niektórych pierwiastków, takich jak cynk, selen czy miedź (źródło: https://eyemed.pl/baza-wiedzy/witaminy-wzrok/). Witaminę E znajdziemy w: oliwie z oliwek, orzechach, nasionach i zielonych warzywach liściastych.
