Gdy ktoś bliski odchodzi, stajemy przed szeregiem trudnych wyzwań. Oprócz organizacji ceremonii pogrzebowej pojawia się także konieczność uporania się z praktycznymi aspektami związanymi z odejściem bliskiej osoby. Jednym z nich jest konieczność posprzątania miejsca, które pozostało po śmierci bliskiej osoby. Tego typu prace nie są zwyczajnym sprzątaniem, ale połączeniem czyszczenia skażonych powierzchni, dezynfekcji powietrza oraz utylizacji mebli.
Sprzątanie po zgonie to nie tylko kwestia porządku, ale także odpowiedzialności i przestrzegania obowiązujących przepisów prawnych. Czy w każdej sytuacji związanej ze śmiercią musimy stosować się do określonych wytycznych? Odpowiedź brzmi: tak. Przepisy w tym zakresie są precyzyjne i stanowią obowiązek. Główne zalecenia odnoszą się do norm sanepidu, które regulują sposób postępowania oraz dezynfekcji po zmarłym.
Dla wielu osób, które nie miały wcześniej do czynienia z takimi sytuacjami, wytyczne prawne mogą wydawać się skomplikowane. Dlatego w tym artykule przybliżymy, jakie kroki warto podjąć po zgonie w domu, aby być w zgodzie z obowiązującym prawem.
Firmy oferujące usługi sprzątania po zgonie w Polsce muszą działać zgodnie z wytycznymi Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Wymogi te wynikają z Ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz aktów, które wprowadziły zmiany do Dziennika Ustaw z 2012 r. pod pozycjami 460 i 892, oraz z Dziennika Ustaw z 2013 r. pod pozycją 2. Ważne jest, aby być na bieżąco z obowiązującymi przepisami.
Wszystkie przepisy oraz regulacje powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych zostały stworzone z myślą o zapewnieniu bezpieczeństwa tych, którzy mogą być narażeni na potencjalne zagrożenia wynikające z czynników środowiskowych, w tym ewentualnych zanieczyszczeń po zwłokach. Wytyczne Państwowej Inspekcji Sanitarnej jednoznaczni określają procedury sprzątania po zgonie z podkreśleniem, że firma musi posiadać nie tylko zezwolenia na odbiór skażonych odpadów, ale również odpowiednią wiedzę na temat ich transportu.
Sprzątanie mieszkania po zmarłym to proces wymagający szczególnej uwagi i odpowiedniego podejścia. Zgodnie z wytycznymi Państwowej Inspekcji Sanitarnej, każdy etap tego zadania powinien być przeprowadzony z najwyższą starannością i zgodnie z obowiązującymi przepisami. Obejmuje to nie tylko usuwanie wszelkich pozostałości, lecz także dezynfekcję oraz właściwe postępowanie z odpadami skażonymi.
Sanepid określa elementy, które są niezbędne do sprzątania mieszkania po zmarłym zgodnie z obowiązującym prawem:
Ścisłe przestrzeganie norm i zaleceń sanepidu na każdym etapie porządków na miejscu zgonu;
Stosowanie atestowanych środków biobójczych do dezynfekcji mieszkania po zgonie;
Stosowne zezwolenia do pracy na miejscu zgonu tj. pracy z płynami ustrojowymi, zezwolenia na transport odpadów niebezpiecznych (transport ADR);
Przestrzeganie zasad BHP (stosowanie pełnej odzieży ochronnej).
Dlaczego przestrzeganie wymogów sanitarnych i prawnych jest tak ważne, a samodzielne sprzątanie po zmarłych osobach to zły pomysł? Profesjonalne sprzątanie po zgonach różni się znacząco od zwykłego czyszczenia. Niewłaściwie przeprowadzone porządki mogą nieść ze sobą szereg konsekwencji zdrowotnych dla lokatorów w budynku. Bez znaczenia, czy do zgonu doszło z przyczyn naturalnych, czy na skutek samobójstwa, na skutek rozkładu zwłok powstają toksyczne związki, których należy unikać.
Często na skutek długotrwałego rozkładu ciała dochodzi do przecieku krwi i płynów ustrojowych. Wydzieliny biologiczne zmarłego przenikają przez posadzkę, warstwy izolacyjne, stropy, a nawet mogą zatrzymać się na przykład na meblach sąsiada. Wówczas konieczne jest zrywanie podłóg i czyszczenie sufitu na niższych piętrach - podkreśla Mieszko Kastelnik, szef firmy sprzątającej po zmarłych na terenie Polski.
Okazuje się, że np. w Stanach Zjednoczonych po zgonie w mieszkaniu, prawo nakazuje, by przeprowadzić usługę sprzątania i procedurę dezynfekcji w całym budynku. W Polsce niestety wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie nie przykładają do tego obowiązku aż takiej uwagi, więc rodzina często na własną rękę przeprowadza prace porządkowe, które są niestety bardzo podobne do zwykłego sprzątania. Obecność owadów, które wyczuwają zapach śmierci i odpady skażone krwią wymagają niestety i wiedzy i doświadczenia.
Podczas prac sprzątania po zmarłych niezwykle istotne jest zachowanie najwyższych standardów bezpieczeństwa i higieny. Kluczowym elementem tego procesu jest stosowanie specjalistycznych środków czyszczących, które zapewniają nie tylko gruntowne oczyszczenie, ale również skuteczną dezynfekcję. Zasady sprzątania po zgonie obowiązujące w branży określają, że preparaty te powinny zawierać składniki takie jak:
Nadtlenek wodoru;
Chlor;
Alkohol etylowy;
Aldehydy;
Fenole;
Związki z jonami srebra;
Czwartorzędowe związki amoniowe.
Wymagania Państwowej Inspekcji Sanitarnej dotyczące sprzątania mieszkań po zmarłych obejmują nie tylko specjalistyczny sprzęt czyszczący, ale także środki chemiczne. Ważne jest, aby te środki chemiczne posiadały stosowne atesty i były zatwierdzone przez sanepid do użytku w warunkach, w których występują pośmiertne czynniki biologiczne.
Takie środki czyszczące są kluczowym elementem w procesie oczyszczania i dezynfekcji, gwarantując, że mieszkanie zostanie odpowiednio oczyszczone z wszelkich potencjalnie niebezpiecznych drobnoustrojów.
Warto wspomnieć również o tym, że sprzątanie mieszkań po zmarłych wymaga ścisłego przestrzegania zasad BHP. Bez specjalistycznego zabezpieczenia ciała w postaci kombinezonu ochronnego i rękawic oraz dróg oddechowych maseczką z filtrem, takie porządki stwarzają realne zagrożenie dla zdrowia i życia pracownika sprzątającego po zgonie.
Pracownicy firmy sprzątającej po zgonach są zobowiązani do uczestnictwa w specjalistycznych szkoleniach funeralnych, które pozwalają na zdobycie niezbędnych kwalifikacji zawodowych. W ramach tych szkoleń omawiane są zarówno aspekty teoretyczne, jak i praktyczne, co umożliwia uczestnikom przyswajanie wiedzy w zakresie:
Technik i zasad specjalistycznego sprzątania miejsc, gdzie miały miejsce zgony,
Identyfikacji zagrożeń epidemiologicznych i przestrzegania norm sanitarnych,
Znajomości przepisów prawnych regulujących działalność firm specjalizujących się w sprzątaniu po zgonach,
Kwestii etyki zawodowej,
Zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
Obsługi narzędzi i sprzętu służącego do sprzątania i dezynfekcji,
Technik dezynfekcji oraz organizacji procesu pracy,
Stosowania specjalistycznych środków chemicznych.
Podczas szkoleń funeralnych, pracownicy zdobywają także umiejętność odpowiedniego reagowania na różnorodne sytuacje, które mogą wystąpić w trakcie prac sprzątania po zwłokach. Wiedza ta obejmuje m.in. procedury postępowania w przypadku natrafienia na materiały niebezpieczne oraz umiejętność skutecznego wykorzystania środków ochrony osobistej.
Dzięki temu, specjaliści odpowiedzialni za sprzątanie po zmarłych są w stanie działać w sposób zgodny z najwyższymi standardami zarówno w kontekście higieny, jak i bezpieczeństwa, zapewniając pełną ochronę dla wszystkich zaangażowanych stron.
W procesie dezynfekcji mieszkania po zgonie kluczową rolę odgrywa przestrzeganie obowiązujących regulacji prawnych. Jak już wspomnieliśmy, pracownicy, którzy specjalizują się w tym obszarze, są zobowiązani do ukończenia specjalistycznych szkoleń funeralnych, które obejmują zarówno aspekty teoretyczne, jak i praktyczne. Dzięki nim zdobywają niezbędną wiedzę dotyczącą technik specjalistycznego sprzątania miejsc zgonów, identyfikacji zagrożeń epidemiologicznych.
Jak wygląda sprzątanie funeralne i poprawnie przeprowadzona dezynfekcja pomieszczeń po zgonie? Kluczowa jest kolejność poszczególnych etapów, która obejmuje:
Wstępna dezynfekcja pomieszczenia po zmarłym;
Usuwanie skażonych biologicznie przedmiotów np. pościeli czy dywanów;
Zabezpieczenie niebezpiecznych odpadów i transport do utylizacji;
Zastosowanie atestowanych środków chemicznych posiadających silne właściwości dezynfekujące;
Proces wstępnego usunięcia zapachu śmierci;
Dezynfekcja mieszkania przez ozonowanie i fumigację suchą mgłą z nadtlenkiem wodoru;
Dezodoryzacja pomocna w usuwaniu zapachu zwłok;
Wydanie rodzinie zmarłego stosownego certyfikatu dezynfekcji funeralnej.
Wartością kluczową w wyborze profesjonalnej firmy oferującej usługi sprzątania po zgonie jest oczywiście cena, ale również kwalifikacje pracowników. Zanim zdecydujemy się na skorzystanie z usług, warto zapytać potencjalnego wykonawcę, czy stosuje środki biobójcze zgodne z atestem oraz, czy skażone przedmioty są wywożone do legalnej utylizacji.
Rozpoznanie ekspertów w dziedzinie sprzątania po zgonie ułatwia również obecność certyfikatów potwierdzających ich kompetencje. Podmioty, które mogą pochwalić się takim dokumentem, dają klientom dodatkowe gwarancje, że proces usuwania śladów krwi i płynów zostanie przeprowadzony profesjonalnie i z pełnym poszanowaniem obowiązujących przepisów polskiego prawa.
