Sochaczew bez stolarzy, szewców czy krawców. Violetta Gzik Janiak apeluje

Mamy ginące zawody na terenie Sochaczewa, za chwilę nie będzie stolarzy, szewców, szklarzy- mówi Violetta Gzik – Janiak, starszy powiatowego Cechu Rzemiosł Różnych w Sochaczewie. Przedstawiając cech i jego bogatą, ponad 500- letnią historię, zachęca do wstępowania w szeregi zrzeszenia.

Sochaczewski Cech Rzemiosł Różnych to obecnie instytucja, która, choć nieco już zapomniana, wciąż prowadzi działalność, nadal szkoli uczniów.

- Cech to zrzeszenie rzemieślników różnych branż. W tej chwili mamy około 60 rzemieślników z 10- 12 różnych zawodów, w których zrzeszamy i szkolimy uczniów, np. piekarz, fryzjer, cukiernik, murarz, elektryk, mechanik, elektromechanik czy blacharz i lakiernik samochodowy.

Historia związku jest bardzo długa – już w 1521 roku w Sochaczewie działały 22 bractwa cechowe. Na terenie miasta pracowało 211 rzemieślników w 13 specjalnościach, byli to min. sukiennicy, ślusarze, kowale, czapnicy, złotnicy, piekarze, miecznicy, krawcy, zduni czy piwowarzy. Po pierwszej wojnie światowej miasto Sochaczew i rzemiosło zaczęło się rozbudowywać, a w 1917 roku powstał pierwszy cech szewców z własnym sztandarem.

- Sztandar szewców był pierwszym, który się uchował, został jako zabytek przekazany do muzeum, a szewcy zamówili nowy. Zapraszam w ogóle do siedziby cechu, gdzie widnieją sztandary różnych zawodów, to prawdziwe perełki, małe dzieła sztuki. Do niedawna jeszcze wyprowadzane przy uroczystych okazjach, obecnie można je oglądać tylko w gablotach.  

W 1924 roku utworzono cech wędliniarski. Następnie powstały cechy: metalowy, murarski, a w 1939 roku cech piekarzy. Po II wojnie światowej następował duży rozwój rzemiosła. W 1966 roku rzemieślnicy ze składek własnych wybudowali Dom Rzemiosła- w budynku przy ulicy Żeromskiego 8 siedziba cechu mieści się do dzisiaj. Jak twierdzi Violetta Gzik – Janiak - rzemiosło nawet w czasach komuny miało większą rangę niż obecnie.

- Mimo, że w latach PRL-u podlegaliśmy państwu, obowiązywała reglamentacja na surowce, te zawody cieszyły się większym poważaniem. Po upadku komuny wszystko się rozluźniło, surowce były już łatwiej dostępne, a większość rzemieślników, zachłystując się wolnym rynkiem, od nas odeszła. Z 1000 rzemieślników zostało nieco ponad 50-ciu obecnie.

Nowo wybrana na starszego cechu Gzik – Janiak chciałaby to zmienić.

- Bardzo zachęcamy zakłady na terenie miasta do przystąpienia do cechu, żebyśmy zaczęli kształcić tych uczniów, bo niestety niedługo nie będziemy mieli kim pracować. Przechodziliśmy rewolucje przemysłowe, a to właśnie w tej chwili jest największy problem – mamy montownie, fabryki, człowiek staje się niepotrzebny. A przecież te wyroby rzemieślnicze mają zupełnie inną jakość i znów zyskują na wartości.

Obecnie wiele zawodów dziś już wymiera, także na terenie Sochaczewa i powiatu. Jako przykład takiego ginącego zawodu starszy cechu podaje szewców, szklarzy, garncarzy czy stolarzy.

- W Sochaczewie praktycznie nie mamy już stolarzy, choć mieliśmy tu przecież wiele zakładów stolarskich. Proszę pamiętać, że rzemieślnicy byli zawsze mocno związani z terenem, na którym żyli, bardzo angażowali się w życie lokalnych społeczności, wykonywali wiele prac na jej rzecz. Np. ławki, które ja pamiętam, w kościele naszym, były wykonane przez ś. p. pana Tadeusza Kwiatkowskiego. Mój sąsiad kowal wykonywał bardzo dużo prac i na terenie miasta i kościoła. Po II wojnie światowej cały cech brał udział w odbudowie miasta. Tym bardziej dziś zapraszam firmy, które zatrudniają rzemieślników, po to, żeby chronić te zawody, m.in. krawców, mamy przecież firmy krawieckie na terenie Sochaczewa. My pomożemy zdobyć kwalifikacje.

Obecnie cech szkoli około 270 uczniów w trzech klasach. Wszyscy, którzy są zainteresowani wstąpieniem do cechu lub uczniom zainteresowanym kształceniem się w zrzeszonych przez niego zawodach, mogą szukać informacji na nowej stronie internetowej cechu. Co jest potrzebne, jakie są wymagania, jak załatwić formalności  – szczegóły na portalu cechsochaczew.pl.