Sochaczewianie na odsiecz powstańczej Warszawie 1944 r.

W dniach 2 i 3 sierpnia odbyła się piąta edycja pieszego „Rajdu na Raty po Ziemi Sochaczewskiej”. Tegoroczne wydarzenie, zatytułowane „Sochaczewianie na odsiecz powstańczej Warszawie 1944 r.”, przebiegało w patriotycznej atmosferze i było poświęcone 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Komandorem rajdu był Jakub Wojewoda, a organizatorem – Stowarzyszenie Muzealna Grupa Historyczna im. II Batalionu 18 Pułku Piechoty.

Dzień przed rozpoczęciem rajdu, 1 sierpnia o godzinie „W” (17:00), na placu Kościuszki w Sochaczewie, z okazji Narodowego Dnia Pamięci Powstania Warszawskiego, członkowie Stowarzyszenia MGH II/18 pp. w historycznych mundurach odtworzyli moment zbiórki, pobierania broni i przysięgi przed wymarszem Batalionu AK majora „Korwina” z sochaczewskiego Obwodu „Skowronek” do Powstania. To stały element obchodów sochaczewskiej godziny „W”, kultywowany przez rekonstruktorów od 2009 roku.

Następnego dnia, w sobotę 2 sierpnia, rekonstruktorzy – wzmocnieni przez turystów z różnych regionów Polski oraz żołnierzy służby czynnej – wyruszyli na rajdowy szlak. Trasa prowadziła przez lasy Puszczy Kampinoskiej, autentyczną drogą przemarszu żołnierzy z Obwodu AK Sochaczew, którą w sierpniu 1944 r. zmierzali w kierunku stolicy.

Pięćdziesięcioosobowa grupa, złożona z rekonstruktorów, turystów i żołnierzy 38 Dywizjonu Zabezpieczenia Obrony Powietrznej, rozpoczęła wędrówkę z Sochaczewa. Trasa wiodła przez gościnną Szkołę Podstawową w Mokasie, a dalej pieszym szlakiem z Łaz do Zamczyska. Po drodze uczestnicy odwiedzili cmentarz wojenny żołnierzy WP poległych podczas Bitwy nad Bzurą w 1939 r., groby żołnierzy Armii Krajowej oraz Muzeum KPN w Granicy. Zwieńczeniem pierwszego dnia była wizyta na wczesnośredniowiecznym grodzisku w Zamczysku, datowanym na XIII wiek.

Wieczorem, na terenie Leśnej Bazy Przeciwpożarowej Akademii Pożarniczej, odbyło się ognisko, podczas którego Jakub Wojewoda przywołał wspomnienia powstańców warszawskich z sochaczewskiego Batalionu AK. Z kolei Marcin Biegas, prezes Fundacji Niepodległa Rzeczpospolita Kampinoska, przybliżył historię Zgrupowania AK „Kampinos”. W spotkaniu udział wzięli również: prezes Stowarzyszenia MGH II/18 pp. Łukasz Nonas, Tomasz Karasiński i dwuosobowy patrol ze Stowarzyszenia Grupa Historyczna „Zgrupowanie Radosław”, a także członkowie Sochaczewskiej Grupy Odkrywców Historii.

Drugi dzień rajdu rozpoczął się śniadaniem w obozie partyzanckim w Zamczysku. Następnie uczestnicy ponownie wyruszyli na szlak Puszczy Kampinoskiej. Główny postój zaplanowano w Roztoce – historycznym miejscu zrzutów lotniczych, które odbierali partyzanci ze Zgrupowania „Kampinos”, a także miejscu połączenia sochaczewskich oddziałów kapitana „Mścisława” i majora „Korwina”. Stamtąd grupa rajdowa wyruszyła do miejscowości Wiersze, gdzie w 1944 r. znajdowało się centrum Rzeczpospolitej Kampinoskiej i główna baza oddziałów Armii Krajowej Zgrupowania „Kampinos”.

Rajd zakończył się na cmentarzu partyzanckim w Wierszach, gdzie spoczywa 54 partyzantów AK poległych w walkach w Puszczy Kampinoskiej oraz na Dworcu Gdańskim podczas Powstania Warszawskiego. W tym ważnym Miejscu Pamięci Narodowej uczestnicy piątej edycji rajdu wysłuchali prelekcji na temat pochowanych tam żołnierzy, zapalili znicze i udali się autobusami z powrotem do Sochaczewa, gdzie zakończono rajd.

Kolejne wydarzenia z cyklu „Rajd na Raty po Ziemi Sochaczewskiej” zaplanowano na październik 2025 roku.

Organizatorzy rajdu składają serdeczne podziękowania za wsparcie wydarzenia patronom, instytucjom, organizacjom i firmom: Starostwo Powiatowe w Sochaczewie Miasto Sochaczew Akademia Pożarnicza w Warszawie Państwowa Straż Pożarna w Sochaczewie, 3. Warszawska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej, Szkoła Podstawowa im. marszałka Józefa Piłsudskiego w Mokasie, Szkoła Podstawowa im. marszałka Józefa Piłsudskiego w Iłowie, Pol Flavour – Wioletta Gzik, Marcin Rząb – firma Progres9, mł. bryg. mgr inż. Rafał Krupa, Prezes Fundacji Niepodległa Rzeczpospolita Kampinoska – Marcin Biegas, Miłosz Szadkowski, Kampinoski Park Narodowy, Fundacja Armii Krajowej w Londynie oraz mediom, które zaangażowały się w promocję wydarzenia.

Wydarzenie objęte było patronatem honorowym starosty Powiatu Sochaczewskiego Jolanty Gonty, burmistrza Miasta Sochaczew Daniela Janiaka oraz wiceprzewodniczącego Rady Miasta Sochaczew Jakuba Wojewody.