CPK: wykup gruntów między Sochaczewem, Żyrardowem i Grodziskiem. Eksperci alarmują

Tego nie można nazwać programem wykupu - ocenia szef Rady Społecznej ds. CPK Robert Pindor plany wykupu gruntów pod lotnisko w Baranowie, które ogłosiła spółka Centralny Port Komunikacyjny. Obejmują one grunty między Sochaczewem, Żyrardowem a Grodziskiem Mazowieckim. Eksperci biją na alarm. Największe wątpliwości dotyczą niesprawiedliwej wyceny gruntów.

Program dobrowolnych nabyć potrwa do grudnia 2023 roku. Łącznie ma być sześć "strumieni" zasilania CPK w grunty: przyjmowanie nieruchomości od samorządów do zasobów Skarbu Państwa, nieruchomości zamienne, komercyjne nabywanie nieruchomości przez spółkę CPK, aporty nieruchomości Skarbu Państwa. Ostatni, to - jak powiedział Marcin Horała, wiceminister infrastruktury, pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego, podczas konferencji prasowej - wywłaszczenia.

- Szósty z nich to ten, do którego nie chcielibyśmy, aby doszło. To wywłaszczanie. Będzie ostatecznością. Tego rodzaju procesy dzieją się w Polsce od kilkudziesięciu lat przy każdej większej inwestycji. Dlatego chcemy tym pierwszym sposobem, dobrowolnym i na zasadzie swobody umów, pozyskać możliwie najwięcej gruntów. Jeśli ktoś woli poczekać do momentu, gdy będzie wywłaszczanie, to jego wola. 

Na stronie spółki umieszczono kwestionariusz dla osób, które chciałyby zbyć nieruchomość. Jak mówi Robert Pindor, szef Rady Społecznej ds. CPK, kwestia dobrowolnych wykupów nie była konsultowana ani z ani z samorządami gmin.

- Nikt nie zadał pytania, co my o tym sądzimy. My o tych planach wiedzieliśmy i sprzeciwialiśmy się im, bo uważamy, ze taki sposób przejmowania nieruchomości jest po prostu niegodny poważnego, państwowego inwestora. Nie podano ani żadnych cen, ani szczegółowych zasad wycen gruntów, ani co gorsza, lokalizacji – gdzie będzie lotnisko. Więc jak może właściciel nieruchomości świadomie podjąć racjonalną decyzję, jeśli nie wie, czy to lotnisko będzie na jego gruncie czy może 10 km dalej.

W planie wyznaczono bardzo duży obszar – ponad 7,5 tysiąca hektarów, na którym znajdują się nieruchomości, które wstępnie interesują spółkę CPK. To jest teren 10-cio krotnie większy niż zajmowany przez lotnisko Okęcie i znacznie więcej, niż nawet w maksymalnej wersji zajmie kiedykolwiek Centralny Port Komunikacyjny.

- Pełnomocnik rządu postanowił nastraszyć dość dużą liczbę osób potencjalnym wywłaszczeniem, po to, by skłonić ludzi do zbycia się tych nieruchomości. Nie tak się powinno ten program realizować. Należałoby najpierw podać, gdzie będzie lotnisko, wycenić grunt jak grunt inwestycyjny i prowadzić wykupy z otwartą przyłbicą. Jeśli ta inwestycja ma być realizowana, to niech będzie realizowana tak, jak to się dzieje we wszystkich krajach UE przy dużych inwestycjach.

Czym te inwestycje różnią się od tego, co dzieje się przy CPK?

- „Oryginalnym” podejściem do wyceny – spółka Centralny Port Komunikacyjny chce nieruchomości wyceniać na bazie operatów szacunkowych dla poszczególnych nieruchomości, czyli będzie wyceniać grunty jak grunty rolne. Czyli spółka, która ma budować największy w tej części Europy port, chce kupować ziemię rolną, udaje, że jest rolnikiem. To nie jest uczciwe podejście do właścicieli tych nieruchomości. Zwłaszcza, że spółka wykorzystuje tu szereg przewag informacyjnych – my nie znamy np. lokalizacji lotniska, straszy wywłaszczeniem, więc wielu rolników może podjąć nie do końca racjonalne decyzje.

Duże wątpliwości budzi też fakt wykupu ziem, które nie będą przydatne do budowy samego lotniska. Dla mieszkańców oznacza to konieczność pozbycia się dorobku życia, a spółka pozostanie z nieruchomościami, których nie wykorzysta. Nasuwa się tu pytanie, czy to nie jest marnowanie publicznych pieniędzy. Pełnomocnik rządu ds. CPK Marcin Horała twierdzi, że wtedy grunty sprzeda. To zły pomysł – mówi Robert Pindor, dodając, że nie jest przecież zadaniem publicznej spółki CPK pośrednictwo w sprzedaży gruntów.