Sochaczew: wielcy zapomniani pandemii radzą sobie coraz lepiej

Zmieniliśmy priorytety – dziś musimy po prostu nauczyć dzieci, jak żyć w tym nowym świecie bezpiecznie - mówią terapeutki dzieci z niepełnosprawnościami z Niepublicznego Punktu Przedszkolnego dla dzieci z autyzmem Akuku w Sochaczewie i Zespołu Szkół Specjalnych w Erminowie. Te dzieci to dziś wielcy zapomniani pandemii, choć właśnie dla nich to czas jeszcze trudniejszy niż dla osób zdrowych.

Jak mówi Kamila Karasek – prezes Stowarzyszenia na rzecz osób z Autyzmem „Jestem”, nauczyciel w Zespole Szkół Specjalnych im. ks. Jana Twardowskiego w Erminowie - do pewnych rzeczy po pandemii nie da się po prostu wrócić.

- Wiele z nich w terapii będzie trzeba zaczynać od nowa. Dzieci nabywają kompetencje różnymi drogami i jest tak, że gdy rozpoczynamy jakiś nowy proces terapeutyczny i ćwiczymy jakąś nową umiejętność, to potrzebny jest czas i powtarzalność. W momencie gdy się to  przerywa, to trzeba wszystko zaczynać od nowa. Ale jest to też kwestia ustalenia priorytetów – dziś musimy dzieci nauczyć przede wszystkim, jak w tym nowym świecie żyć bezpiecznie. To nowość, my tego nie byliśmy w stanie zaplanować, dla autystów jest to trudne – w wielu domach ten temat jest obecny, choć nabraliśmy dystansu, to on cały czas przewija się w tle. Towarzyszy mu jakiś lęk. A dzieci autystyczne chłoną go jak gąbka.

Agnieszka Gołębiewska z Niepublicznego Punktu Przedszkolnego Dla Dzieci z Autyzmem „A Kuku” dodaje, że to zupełnie nowa, trudna sytuacja zarówno dla dzieci jak i rodziców.

- Muszą się mierzyć i z lękiem, który się pojawił wraz z epidemią, ale i nowymi wyzwaniami, które ta rzeczywistość nakłada. Chociażby zdalnym nauczaniem, zachowywaniem dystansu, noszeniem maseczek, co dzieciom z niepełnosprawnościami trudno wytłumaczyć. Choć dzisiaj już zaakceptowały one te elementy, maseczki czy przyłbice traktują już jak element ubrania, przestały zwracać na nie uwagę.

Placówki dla dzieci niepełnosprawnych w dobie pandemii funkcjonują inaczej – Zespół Szkół w Erminowie prowadzi nauczanie stacjonarne, z zachowaniem reżimu sanitarnego, dla dzieci w klasach 1- 3, te starsze mają nauczanie zdalne. Jak mówi Agnieszka Gołębiewska – przedszkole „A Kuku” też zupełnie zmieniło sposób funkcjonowania.

- Zajęcia prowadzone są w małych 2-3 osobowych grupach, dzieci nie wchodzą razem do szatni, na korytarz czy plac zabaw. Musieliśmy zrezygnować zupełnie z zajęć budujących kompetencje społeczne- wyjść do kina, kawiarni, na zakupy czy przejazdu komunikacją miejską. To zabiera nam możliwość prowadzenia treningu umiejętności społecznych na zewnątrz placówki. Mam nadzieję, że jak najszybciej do niego wrócimy.

To bardzo trudny czas nie tylko w rozwoju obciążonych niepełnosprawnością maluchów, ale i ich rodziców. Gdy placówki funkcjonują normalnie, mają oni możliwość, odstawiając tam dzieci, na złapanie chwili oddechu, znalezienia czasu dla siebie, czy na pozałatwianie różnych spraw. Jak mówi Kamila Karasek- dziś są oni w domu z dzieckiem, którego nie można zostawić samego, i którego nie można zabrać w miejsca, do których do tej pory można było wspólnie pójść.

- Do tego dochodzi zdalne nauczanie, które to rodzice w dużej mierze muszą realizować, bo oni muszą włączyć komputer, odpowiedni program i razem z dzieckiem to nauczanie realizować, bo dziecko niepełnosprawne nie zrobi tego samo. A trzeba je cały czas pobudzać, motywować, bo np. dzieci z autyzmem najchętniej zostały by w swojej strefie komfortu i nie robiły rzeczy, które je rozwijają. To my jesteśmy odpowiedzialni za to, by dzieci brały udział w terapii, by zapobiegać wykluczeniu społecznemu. Tu ogromna rola rodziców, których wsparcie jest bardzo ważne. W szkole cały czas wspieramy rodziców i pomagamy im wejść w proces edukacji zdalnej ich dzieci. 

Jak dodają terapeutki, widać jednak wyraźną poprawę w stosunku do zdalnego nauczania wprowadzonego wiosną.  

- Wiosną było znacznie trudniej, bo to była nowa rzeczywistość. Dziś jest to już trochę przepracowane. Mamy doświadczenie. Widzę to najlepiej w pracy z moimi dorosłymi podopiecznymi z autyzmem. Plusem zdalnego nauczania jest to, że nabyli oni nowych kompetencji. W większości przypadków weszli dobrze w to zdalne nauczanie, pracujemy na programie teams, przez wysyłanie materiałów mailem, kontakt telefoniczny. I o ile na początku był to problem, np. mój dorosły uczeń z autyzmem protestował, bo trudno było mu przezwyciężyć fakt, że to, co robił w szkole, ma robić z mamą. Przez pierwsze dni mówił jej "zmieniasz zasady". Później jednak zaakceptował nową formę pracy, dziś wykonuje te zadania chętnie, nabył dużo nowych kompetencji, potrafi też skupić uwagę na dwóch czynnościach, co wcześniej było dla niego trudne. Dzisiaj potrafi skupić uwagę i na karcie pracy i nauczycielu, który mówi do niego z monitora. To jest plus zdalnego nauczania. Zdalne nauczanie jest trudne, ale też widzimy jego pozytywy.

- W sytuacji, gdy ten rytm jest stały, nie jest już nowością, to dzieci przyzwyczajają się do tego - do nowej organizacji placówki, do tego, że pewne rzeczy wyglądają inaczej. Najtrudniejszy był ten czas wiosną - kiedy trudno było zaplanować, jak długo dzieci nie będą przychodziły do przedszkola, jak długo pozostaną w domu i co można w tym czasie zrobić. To jest najtrudniejsze kiedy zmiany pojawiają się nagle, kiedy dziecko nie ma szans się do nich przyzwyczaić a my nie mamy szans go do tego przygotować, bo np. kiedy pojawia się kwarantanna w przedszkolu, to to się dzieje z dnia na dzień - z dnia na dzień dziecko nie idzie do przedszkola. I to jest dla niego szok. Natomiast gdy mamy czas na to, żeby dziecko przygotować i kiedy pewne procedury stają się stałym elementem funkcjonowania placówki, to dzieci zaczynają w to wchodzić i dobrze się w tym czuć. 

Choć pandemia, wprowadzenie obostrzeń i zdalnego nauczania postawiły przed dziećmi, rodzicami i terapeutami nowe wyzwania, starają się oni jak najlepiej wykorzystać ten czas na nabywanie nowych kompetencji.