Kwatery żołnierskie w Juliopolu z nowym obliczem. Ruszają prace

Cmentarz wojenny w Juliopolu, na którym spoczywają szczątki żołnierzy Wojska Polskiego zyska wkrótce nowe oblicze. „Remont kwatery wojennej 2200 żołnierzy Wojska Polskiego poległych w Bitwie nad Bzurą 1939 r., w Juliopolu” realizowany przez Stowarzyszenie MGH II/18 pp dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego kwotą 100 tys. zł.

Prace dokumentacyjne już trwają. Polegają m. in. na przywracaniu tożsamości poległych. Listę pochowanych opracowano na podstawie pięciu różnych źródeł, przy konsultacji z Instytutem Pamięci Narodowej, Mazowieckim Urzędem Wojewódzkim, Polskim Czerwonym Krzyżem i Urzędem Gminy Młodzieszyn. W prace zaangażowani są wolontariusze Muzealnej Grupy Historycznej, którzy na cmentarzu wykonali spis nazwisk i dokonali porównania ze zgromadzonymi dokumentami. Jak zapewnia Jakub Wojewoda, prezes stowarzyszenia, nazwiska wszystkich znanych poległych (ponad 400 osób) znajdą swoje miejsce na nowych tabliczkach epitafijnych w kształcie nieśmiertelników z 1933 roku. Pozostałe prace, jakie zostaną wykonane to wymiana krzyży i odnowienie tablicy informacyjnej. Dodatkowo członkowie stowarzyszenia postawią maszt flagowy i Kamień Pamięci.

Pierwszy etap prac renowacyjnych rozpocznie się już w przyszłym tygodniu. Do końca roku stowarzyszenie powinno uporać się z wymianą krzyży i tabliczek na kwaterze południowej oraz odnowieniem tablicy informacyjnej. W drugim etapie prac, który będzie miał miejsce w 2020 roku, zostaną odnowione kwatery wschodnia i północna oraz zostanie wykonany remont pomnika głównego.

- Muzealna Grupa Historyczna po raz drugi otrzymała dofinansowanie z Ministerstwa Kultury w ramach konkursu „Cmentarze wojenne na terenie kraju”. Środki w postaci 100 tysięcy złotych otrzymaliśmy w trybie odwoławczym, dlatego mamy stosunkowo niewiele czasu na wykonanie renowacji cmentarza. Wnioskowaliśmy co prawda o większą sumę, ale ta musi nam wystarczyć. Chcemy skupić się na wymianie 48 betonowych krzyży, które wymagały konserwacji nawet dwa razy do roku. Granitowe będą trwalsze i stosunkowo bezobsługowe.

Warto zauważyć, że formalnie opiekę nad wojennymi cmentarzami sprawuje wojewoda mazowiecki poprzez urzędy gmin. Dlatego wszelkie prace dokonywane na tego typu obiektach muszą być konsultowane. Stowarzyszenie dokonało już wszelkich niezbędnych uzgodnień i otrzymało wymagane pozwolenia od IPN, MUW, UG Młodzieszyn, proboszcza parafii Młodzieszyn czy wojewódzkiego konserwatora zabytków. Członkowie Muzealnej Grupy Historycznej są też w stałym kontakcie z rodzinami poległych, m. in. rodziną kapitana Korwina Kossakowskiego, dowódcy Batalionu Obrony Narodowej „Jabłonowo”, pochowanego w Juliopolu.

Należy dodać, że mogiły wojenne w Juliopolu od dawna są przedmiotem zainteresowania stowarzyszenia. W 2009 roku Muzealna Grupa Historyczna zainicjowała akcję wywozu 40 ton śmieci, które zza ogrodzenia cmentarza osuwały się na wojskowe kwatery.

Jak zauważa Jakub Wojewoda, wiele cmentarzy wojennych na terenie powiatu zostało odnowionych własnym sumptem, dzięki zaangażowaniu społeczników:

- W powiecie sochaczewskim znajduje się około 30 podobnych obiektów. Wydaje mi się, że na naszym terenie nie ma już, chyba, mocno zaniedbanych cmentarzy wojennych i w dużej mierze jest to zasługa oddolnych inicjatyw. Wojewoda mazowiecki ma pod opieką ok. 1400 nekropolii z wszelkich wojen, to ogromna liczba, dlatego tym bardziej cieszy, że znajdują się ludzie gotowi przywracać pamięć o miejscach spoczynku żołnierzy, niezależnie od ich pochodzenia.

Foto: akcja sprzątania z 2009 roku: